Sun'iy intellektning kasblardagi o’rni

Sun'iy intellektning  kasblardagi o’rni 

     Sun'iy intellekt rivojlanib borgan sari  u o’z navbatida mehnat bozori va kasbiy sohalarga sezilarli ta'sir ko'rsatmay qolmaydi. Natijada u bir qator vazifalarni avtomatlashtirishga olib keladi, bu esa ba'zi kasblarda ish o'rinlarining yo'qolishiga olib kelishi mumkin. Biroq, sun'iy intellekt yangi ko'nikma va malakalarni talab qiladigan yangi kasblarning paydo bo'lishiga ham olib keladi.

     So'nggi yillarda neyron tarmoqlarga qiziqish sezilarli darajada oshdi. OpenAI-ning ChatGPT chiqarildi - bu model katta hajmdagi matnli ma'lumotlarga o'rgatilgan, izchil matnlarni yaratishga qodir.

Sun'iy intellekt nima qila oladi? neyron tarmoqlar va SI allaqachon:

Berilgan taklif asosida matn va tasvirlarni yarata olish;

Xorijiy tillardan izchil koʻp sahifali tarjimalarni amalga oshirish;

Videolarda video va ovozni yaxshilash, imo-ishoralar va harakatlarni kuzatish;

San'at, eskizlar yaratish, fotosuratlarni qayta ishlash va yaxshilash;

Haydovchi ishtirokisiz transport vositalarini boshqarish;

MRI, KT va boshqa apparat vositalaridan olingan ma'lumotlarni qayta ishlash orqali ayrim kasalliklarni tashxislashda ishtirok etish;

Shifokorlar va diagnostikachilarga genetik materialni tahlil qilish asosida dori tanlashda yordam beradi. 

     Bugungi kunda atrofimizdagi muammolar va kamchiliklarga qaramay, sun'iy intellektni qo'llash sohalari kengayib bormoqda: qishloq xo'jaligi, robototexnika va uchuvchisiz tizimlar, moliyaviy tahlillar, bank ishi, marketing va boshqalar.Shu sababli yaqin kelajakda bu texnologiya eng ilg'or va istiqbolli bo'lib qoladi, deb aytsa bo’ladi.

     Shunday qilib, PwC (xalqaro audit va konsalting korporatsiyasi,)agentligi 2030 yilga borib sun'iy intellektning rivojlanishi hisobiga jahon yalpi ichki mahsuloti 15,7 trillion dollarga oshishini, Xitoy esa ushbu texnologiya evaziga yalpi ichki mahsulotini 26 foizga oshiradigan uning rivojlanishida yetakchiga aylanishini bashorat qilmoqda.

     Xabarlaringiz bor OpenAI ChatGPT-ni keng ommaga taqdim etdi, bu ko'pchilikka birinchi marta ilg'or SI modeli bilan o'zaro ishlash imkonini berdi. Bugun uni bilganlar soni kundan-kunga oshmoqda.

     Kompaniyalar sun'iy intellektni tobora ko'proq joriy qilmoqdalar, shuning uchun yaqin kelajakda SI yechimlarini tez va samarali amalga oshira oladigan mutaxassislar kerak bo'ladi. 

     SI texnologiyalari allaqachon mehnat bozoriga o’z ta’sirini o'tkazmoqda: odatiy vazifalar tobora ko'proq neyron tarmoqlarga yuklanmoqda va tarmoq mutaxassislari esa ishdan bo'shatilmoqda. Bu kompaniyalar uchun moliyaviy mablag’larni tejashga olib keladi, kam mablag sarflab ko’p foyda olishadi. Shu sababli ham ish jarayonlarida uni yanada takomillashtirilgan variantlarini qo’llash uchun pul sarflashadi. Ishlab chiquvchilar, tahlilchilar va texnik mutaxassislardan tashqari, sun'iy intellekt ta'siridan qochib qutulmagan bir qator kasblar mavjud va kelajakda u ishning ajralmas qismiga aylanadi.

 

     Hozirgi vaqtda sun'iy intellekt bilan bog'liq eng istiqbolli kasblar - bu yangi texnologiyalarni ishlab chiqadigan yoki sun'iy intellektni "o'rgatuvchi" texnik mutaxassislar: Deep Learning, NLP, Computer Vision va Data Science.

Yaqin kelajakda odatiy algoritmik jarayonlar bilan bog'liq kasblar keskin kamayadi yoki yo'q bo'lib ketadi, ammo ijodiy yoki boshqaruv lavozimlari (jurnalistika, kadrlar, dizayn, menejment) sezilarli o'zgarishlarga uchraydi. Agar siz ulardan birortasida ishlasangiz, ijodkorligingiz, hissiy intellektingiz va sun'iy intellekt bilan ishlash ko'nikmalaringizni oshirishga shoshiling - bu sizni mehnat bozorida robot bilan almashtirishdan himoya qiladi.

     Ishlab chiquvchilar, tahlilchilar va texnik mutaxassislardan tashqari, sun'iy intellekt ta'siridan qochib qutulmagan bir qator kasblar mavjud va kelajakda u ishning ajralmas qismiga aylanadi.

ChatGPT va shunga o‘xshash sun'iy intellekt ishlanmalari sabab quyidagi kasblar to‘liq yoki qisman yo‘qolib ketish xavfida:

• texnik vakansiyalar (koderlar, dasturchilar, dasturiy ta'minot muhandislari, ma'lumotlar tahlilchilari);

• ommaviy axborot vositalaridagi ish o‘rinlari (bosh direktor, muharrirlar, jurnalistlar);

• yuridik sohadagi ish o‘rinlari (parayurist, yurist yordamchisi);

• marketologlar;

• o‘qituvchilar;

• moliyaviy ish o‘rinlari (moliyaviy tahlilchilar, shaxsiy moliyaviy maslahatchilar);

• treyderlar,

• grafik dizaynerlar;

• buxgalterlar,

• qo‘llab-quvvatlash xizmati xodimlari

     Ish o‘rnini yo‘qotmaslik uchun esa faqat yuqori malakali kadr bo‘lish, ilg‘or texnologiyalar va sun'iy intellekt bilan ishlashni o‘rganish talab etiladi. Qolganini esa vaqt ko‘rsatadi.

     Kelajakda katta ma'lumotlar bilan ishlay oladigan va AI prognozlarini sharhlay oladigan moliya bo'yicha ma'lumotlar tahlilchilariga (biznes tahlilchilari, moliyaviy tahlilchilar va boshqalar) talab ortib boradi. 

     Agar tahlillarga nazar tashlaydigan bo’lsak, sun'iy intellekt va neyrotarmoqlar odamlarni ishsiz qoldirayotgani rost, ammo sun'iy ong yangi kasblar va ish o’rinlarini ham yaratmoqda.

     SI odamlardan ham aqlli bo’lib ketadimi? SI ming rivojlanib aqlli bo’lib boraversa-da u  unda odamlarnikiga o’xshash ong paydo bo’lmaydi. SI ham inson yaratgan ekan demak baribir inson ongi bilan yaratilgan hamma narsa bebahodir. Inson o’z malakasini oshiradi, ixtisosligini o’zgartiradi va yangi ko’nikmalarni talab qiladigan yangi ishlarda ishlayveradi.